این پرسش و پاسخ در تاریخ ۹۸٫۸٫۱۴ توسط مدرسین آکادمی سرکارخانم نازنین ملک‌بیکلو، کوچ PCC و سرکار خانم آی‌سان بنی‌هاشمی، کوچ PCC برگزار شده است. می‌توانید متن خلاصه ی این گفتگو را در پایین مشاهده نمایید.
این پرسش و پاسخ توسط سرکار خانم سمانه سادات کاظمی پیاده‌سازی و خلاصه شده است.
۱- آیا لازم است کوچ در سوژه اعلامی مراجع تجربه و تخصص داشته باشد؟
- خیر. کوچ با توجه به مهارتها و ابزارهایی که در دوره آموزش کوچینگ کسب کرده است نیازی به داشتن تجربه و تخصص درزمینهٔ موضوع اعلامی مراجع ندارد.
۲- اگر مراجع در اوایل جلسه به آگاهی عمیق برسد و بخواهد که سوژه دیگری در ادامه زمان جلسه مطرح نماید ما میتوانیم به موضوع دیگری در جلسه بپردازیم؟
- در صورت تمرکز کافی بر روی عمیقشدن آگاهی و پس‌ازآن صرف وقت کافی بر روی اقدام و عمل به‌منظور افزایش احتمال موفقیت، تعیین ساختار مسئولیت‌پذیری مراجع، اطمینان از عملی شدن آگاهی و توافق با مراجع و آماده بودن ایشان، پرداختن به موضوع دوم در یک جلسه امکانپذیر است.
۳- اگر چالش مراجع، موضوع حساسی در زندگی فردی ایشان باشد و نیاز است برای رسیدن به آگاهی در جلسات بعدی موضوع مطرح شود و ادامه یابد چهکار کنیم؟ (چگونه میتوان مدیریت زمان جلسه، همدلی و در کنار مراجع بودن را هم‌زمان داشت؟)
- درصورتی‌که به موضوع مراجع، مراجع و موقعیت ایشان توجه نماییم ارزش‌افزوده‌ی بیشتری برای مراجع خواهیم داشت. در این حالت با توجه به سه عامل اعلامی حس همدلی، در کنار مراجع بودن و توجه به اهمیت شرایط مراجع وجود خواهد داشت. در هنگام طرح موضوع حساس از طرف مراجع علاوه بر اعلام اینکه ما میدانیم موضوع برای مراجع بااهمیت و حساس است، میتوان با ایشان چک کرد که آیا برای داشتن جلسه کوچینگ با توجه به شرایط آماده است و یا جلسه کوچینگ در این حالت به ایشان کمک مینماید و یا از مراجع اجازه بگیریم که امکان پرسیدن سؤال توسط کوچ برای عمیق شدن در موضوع وجود دارد یا خیر؟
- همسو نمودن انتظارات در این موقعیتها و گفتگو با مراجع در این رابطه، از ایجاد نگرانی به‌منظور عدم رسیدن به جواب و یا عدم ایجاد همدلی و مدیریت زمان جلسه جلوگیری خواهد نمود.
۴- با مراجعی که به هر سؤالی جواب نمی‌دانم میگوید چهکار کنیم؟
گفتن نمی‌دانم مراجع در جواب دادن به سؤال‌ها همیشه به معنای کوچ پذیر نبودن مراجع نیست. در این حالت:
- میتوان مجدد هدف از جلسات کوچینگ را با مراجع چک نمود. (کوچ راهحل نمیدهد و کوچ دنبال پرسیدن سؤال و پیدا کردن جواب از درون مراجع است.)
- میتوان به مراجع بازخورد داد که با شناختی که از کوچینگ داری الآن میبینم که آماده نیستی و صادقانه هر چه در لحظه میبینیم را به ایشان گفت.
- در مواقعی هم ما برای بعضی از مراجعین کوچ مناسبی نیستیم. امکان دارد ارتباطی که لازم است بین من کوچ و مراجع ایجاد نشده و بودن ما مناسب آن مراجع نباشد و میتوان مراجع را به کوچ دیگری معرفی کرد.
- با شناختی که از توانایی خودمان و مراجع داریم چک کنیم که آیا مراجع در آن لحظه در منطقه امن خود قرار دارد یا خیر؟
- بعضی مواقع گفتن نمی‌دانم مراجع، نشاندهنده قدرت سؤالی است که از ایشان پرسیدهایم و میتواند نشاندهنده توجه به نقطه حساس مراجع است.
- در برخی از زمانها ممکن است مراجع دنبال تغییر باشد اما برای تغییر آماده نباشد. استفاده از جعبه‌ابزار و مهارتهای ما در این حالت کمککننده است. استفاده از برخی از ابزارها مانند پرسیدن سؤال قدرتمند، رول پلی و بازخورد منجر به شفافتر شدن سؤال شده و یا به مراجع برای پاسخ دادن کمک خواهد نمود.
- باور کوچ‌ها آن است که مراجع توانمند است و اگر در حال حاضر مراجع توان رسیدن به جواب را ندارد میتواند به دنبال یافتن جواب سؤال برود. نیاز است با توجه به ارتباطی که با مراجع داریم باور ما مبنی بر توانمند بودن ایشان و امکان یافتن پاسخ توسط مراجع به او منتقل شود.
- در این موارد دیدن خودمان از بیرون و بررسی اینکه چه قدر در این رابطه من کوچ مسئولیت دارم نیز کمککننده خواهد بود.
۵- اگر کوچ در موضوع مراجع ذینفع باشد و یا بین کوچ و مراجع رابطه نزدیک مثل همسر و فامیل و … باشد امکان اثر منفی گذاشتن وجود دارد؟
- در اصول اخلاقی ICF به موضوعی به نام تضاد منافع اشاره‌شده است. نمونههایی که در آن تضاد منافع وجود دارد مثلاً حالتی است که به‌غیراز کوچ و مراجع، طرف سومی (سازمان، شخص و …) ذینفع است و یا ما کوچ زن و شوهر، دو دوست صمیمی و یا فرزندی باشیم که والدین آن برای ایشان کوچ گرفتهاند و پرداخت هزینه‌دارند. در حالت کلی تشخیص و آگاهی از اینکه نفر سوم ذینفعی وجود دارد مهم است.
- پیشنهاد آن‌که بهتر است وارد این نوع موضوعات نشوید و یا اگر جلسات به این شکل را شروع کردید قبل از شروع جلسه با ذینفعان (والدین، همسران و …) صادقانه گفتگو کنید. شفافسازی انتظارات کمککننده است. نقش خود را توضیح دهید و اگر همسو بودید جلسات را شروع کنید و یا در توافقنامه خود این موارد را از قبل پیشبینی کنید و توضیح دهید.
۶- آیا امکان تغییر موضوع اعلامی مراجع در جلسه کوچینگ وجود دارد؟
- در جلسات کوچینگ در برخی زمانها موضوعی که مراجع در ابتدا مطرح مینماید تمام موضوع مدنظر مراجع نیست و وقتی در جلسه، موضوع، مراجع و موقعیت مراجع را در نظر بگیرید امکان دارد با پرسیدن سؤال متوجه شوید که در پشت موضوع و درخواست اولیه مراجع موضوعات دیگری هست که با چک کردن، سؤال پرسیدن از مراجع، کنجکاوی و دقت کردن، شفاف نمودن و توجه به موقعیت و خود مراجع امکان تغییر هدف جلسه در طول زمان جلسه وجود دارد.
۷- چطور جلسه کوچینگ را مدیریت کنیم که مراجع سریعتر به آگاهی برسد؟
- درصورتی‌که سؤال در مورد تمرینات در آکادمی است، تمرین مستمر، اقدام و استفاده از فضای امن موجود در آکادمی برای رشد کوچ و مراجع بسیار کمککننده است. در این حالت درصورتی‌که به تمرین به‌عنوان محلی برای رشد و بازخورد دادن و بازخورد گرفتن نگاه کنیم مسلماً بازخوردهایی که میگیریم در پیشرفت ما مؤثر خواهد بود.
- درصورتی‌که سؤال در مورد جلسات کوچ با مراجع خارج از آکادمی و چگونگی رساندن سریع مراجع به آگاهی است این سؤال نشان از تمرکز کوچ به خودش است. تمرکز را از خودمان برداشته و بر مراجع تمرکز نماییم. ببینیم مراجع چه چیزی میخواهد. تنها کاری که ما لازم است انجام دهیم آن است که به خودمان و پروسه کوچینگ اعتماد کنیم و حضور صد داشته باشیم. مراجع را بشنویم، از جعبه‌ابزارمان استفاده کنیم، مطمئن باشیم که میتوانیم اثر بگذاریم و مراجع توانمند است و خودش جواب‌ها را دارد در این حالت هیچ مانعی در جلسه وجود نخواهد داشت. با توجه و در نظر گرفتن موارد اعلامی، دیگر استرس توجه به زمان، اینکه الآن دیر شده و الآن چه سؤالی بپرسیم وجود نخواهد داشت.
۸- من کوچ هنگام احساساتی شدن مراجع و گریه کردن ایشان چهکار کنم؟
- در حین جلسه در برخی موارد گریه کردن مراجع به علت رسیدن مراجع به آگاهی است.
- یکی از واکنشهای ما میتواند سکوت کردن و دادن فضا به مراجع باشد و اگر جلسه ما غیرحضوری است و مراجع همدلی و کنار ایشان بودن را نمی‌بیند، بهتر است با گفتن کلمات با توجه به شناختی که از مراجع داریم همدلی و در کنار بودنمان را نشان دهیم. مثلاً: میفهمم الآن احساساتت بالاست. میفهمم چیزی که الآن متوجه شدی نکته حساسی هست. الآن زمان مناسبی برای ادامه دادن جلسه هست؟ میخواهی چند دقیقه زمان داشته باشی؟ و … به مراجع این اطمینان را بدهیم که این آگاهی زیبا است و به این معنا نیست که اتفاق بدی افتاده است.
- شناخت ما و ارتباط ما با مراجع در نوع واکنش دادن ما به حالتهای ایجادشده در جلسه مرتبط است و بنا به هر مراجع و بنا به هر کوچ نحوه مدیریت جلسه میتواند متفاوت باشد.
۹- آیا کوچ میتواند در جلسه تجربه خود را بیان کند و یا خیر؟
- در پاسخ به این سؤال میتوان گفت که ببینیم مراجع ما چه چیزی میخواهد. در بعضی زمانها مراجع نمیخواهد و یا نیازی به شنیدن تجربه ما ندارد و من کوچ دوست دارم تجربه خودم را بیان کنم. مهم آن است که بدانیم همیشه محوریت جلسات ما با مراجع است. کوچ در خدمت مراجع است و مراجع میتواند کارمند ما و یا هر فرد دیگری باشد.
- بخش دوم همان انتظارات، توافق و قراردادی است که بین کوچ و مراجع بسته‌شده است. آیا قرارداد ما کوچینگ و منتورینگ است؟ توافق میکنیم که آیا مراجع تمایل دارد در برخی زمانها تجربه کوچ را بشنود و یا خیر؟
۱۰- قیمت معقول جلسات کوچینگی برای کوچ در حال آموزش چه قدر است؟
- هزینه معقولی که در ایران وجود دارد در شرایط گفته‌شده و در مسیر یادگیری معمولاً از 50 هزار تومان است و ساعت تا 1 میلیون تومان و بیشتر و ساعتی به پوند نیز هست و هزینهها متغیر است. با توجه به در حال آموزش بودن و در مسیر بودن شما کسب تجربه میتواند از هزینه دریافتی اولویت بالاتری داشته باشد. هزینه به تجربه کوچ و بستهای که با مراجع توافق میکند نیز بستگی دارد.
۱۱- چه طور میتوان جلسهای را که مراجع در آن مدام در حال صحبت کردن است را مدیریت نمود؟
- برخی از راهها میتواند گفتگو با مراجع و اعلام اینکه هدف و نیت ما از مدیریت زمان جلسه چیست و یا اجازه گرفتن از ایشان برای قطع صحبت با توجه به توضیح اعلامی به ایشان باشد.
